Το να παρακολουθείς ένα show του οίκου Balenciaga, ή του Demna Gvasalia καθώς τα δυο μοιάζουν πλέον αδιάκριτα, αποτελεί εμπειρία. Απ' αυτές που η έκπληξη σε περιμένει σε κάθε εμφάνιση, στροφή, close-up στα μοντέλα που περπατούν στο catwalk. Δεν είναι συχνά το προφανές αυτό που δημιουργεί τη συγκίνηση, αλλά τα πολλά επίπεδα ανάγνωσης που προσφέρουν μαζί οι δημιουργίες και η ατμόσφαιρα του show, αν και για τη δεύτερη αυτή couture συλλογή τουο καλλιτεχνικός διευθυντής του οίκου, επιλέγει να αφήσει εντελώς τον πρώτο λόγο στις δημιουργίες. Ο χώρος διεξαγωγής του show ήταν, όπως και στην προηγούμενη, πρώτη του οίκου μετά από 53 χρόνια haute couture συλλογή, το ανακαινισμένο couture salon του Cristóbal Balenciaga στην 10 Anevue George V – εκεί που κάνει σήμερα, την ίδια μέρα, εγκαίνια το couture κατάστημα του οίκου, και το καθαρό, λευκό, απερίσπαστο από λεπτομέρειες περιβάλλον του. Αυτό πάνω στο οποίο γράφτηκε μία ακόμα σελίδα στην ιστορία της σύγχρονης haute couture: από την ανωνυμία στην απόλυτη φήμη, από το ταπεινό (υλικό) στο πολυτελές, από τις slim γραμμές στον υπερβολικό όγκο, από την ασυναγώνιστη κληρονομία του παρελθόντος στην αδιάβλητη παρακαταθήκη για το μέλλον, από τον ρεαλισμό της πραγματικότητας στο όνειρο που προσφέρει η τέχνη – και η Υψηλή Ραπτική, η 51η couture συλλογή Balenciaga είναι ανοιχτή σε πολλές ερμηνείες (όπως δηλαδή συμβαίνει και με την τέχνη) και γεννά συναίσθημα περισσότερο ίσως και από την επιθυμία να φορέσει κανείς τις δημιουργίες της.
Ο Demna Gvasalia έχει δηλώσει ότι οι couture συλλογές στις οποίες επέστρεψε ο οίκος πέρυσι, ήταν μια αφορμή "για να βγω από τη ντουλάπα και να δηλώσω είμαι εδώ, υπάρχω, και είναι οκέι να μπορώ να εκφράσω τον εαυτό μου μέσα από τη δουλειά μου, να με γνωρίσουν και να με αναγνωρίσουν". Με τη νέα του, λοιπόν, couture συλλογή μοιάζει να κάνει ένα ξεκάθαρο "coming out" στην Υψηλή Ραπτική – και μ' ένα ανεπαίσθητο τρόπο, που σέβεται την κληρονομία του οίκου, μας διηγείται τη δική του πορεία από την άγνωστη πραγματικότητα ενός μετανάστη στην απόλυτη λάμψη κι αποδοχή στον χώρο της μόδας ως ένας από τους πιο επιδραστικούς σχεδιαστές της εποχής του.
Φροντίζει, επίσης, να κάνει πραγματικό έναν ακόμα στόχο του: να διδάξει την haute couture στις νεότερες γενιές και να τους μιλήσει για τη σπουδαία ιστορία του οίκου Balenciaga, καθώς όπως έχει πει "οι περισσότεροι νομίζουν ότι είναι ένα brand που ξεκίνησε με T-shirts και τα Triple S sneakers". Σ' αυτή τη συλλογή, λοιπόν, ενσωματώνει με μαεστρία στοιχεία που είναι αναγνωρίσιμα στους σύγχρονους fans του (όπως η street αισθητική και τα φουτουριστικα μοντέλα με τις full face μάσκες που κάλλιστα θα μπορούσαν να το έχουν σκάσει από κάποιο video game), ενισχύσει το καστ των μοντέλων του με αναγνωρίσιμους από κάθε ηλικία celebrities, βουτά στην κληρονομία του Cristóbal Balenciaga αναβιώνοντας σχέδια που γρήγορα αναγνωρίζουν οι λάτρεις της ιστορίας της μόδας, και εν τέλει δημιουργεί ένα σύμπαν haute couture το οποίο αποδεικνύει ότι θα μπορούσαν να συνυπάρξουν τα πιο αμφίρροπα πράγματα. Η τέχνη και η ζωή.
Τι είδαμε στη συλλογή;
Το show ανοίγει με μία σειρά από σύνολα φτιαγμένα από καουτσούκ– θα μπορούσαμε να τα πούμε και rubber outfits– τα οποία άλλοτε θυμίζουν στολή καταδύσεων (ολόσωμες φόρες), κάποια μιμούνται θηλυκές σιλουέτες (όπως pencil φορέματα) και κάποια άλλα tailored κομμάτια (όπως παλτό και σακάκια), αλλά εντέλει όλα καταλήγουν στο να δημιουργούν την ίδια αίσθηση, η οποία ενισχύεται από τα "απρόσωπα" – χάρη στις full masks– μοντέλα και το μαύρο χρώμα: των ανώνυμων περιγραμμάτων που περιφέρονται ως σκιές . Η συνέχεια αποκτά λίγο περισσότερο φως μέσα από τχρώματα όπως το λευκό ή το γαλάζιο και λαμπερές λεπτομέρειες: κλασικές σιλουέτες όπως μίνι, μίντι και μάξι fitted φορέματα με στρογγυλεμένους ώμους αξιοποιούν ένα ύφασμα που είναι συνδεδεμένο με τη διαχρονική κομψότητα, το tweed, ενώ συνδυάζονται με τα ίδια "περίεργα" αξεσουάρ που συμπλήρωναν και τα rubber looks: μία τσάντα που θυμίζει φορητή συσκευή ραδιοφώνου ή εργαλειοθήκη και τις μάσκες προσώπου που μοιάζει να έχουν αποσπαστεί από κάποιο κράνος.
Η επόμενη σεκάνς του show μοιάζει να αφορά το κομμάτι της μόδας που έκανε αρχικά γνωστό τον Gvasalia: τη street fashion. Patchwork jeans και δερμάτινα παντελόνια με multitasking τσέπες, μπλούζες που μοιάζει να έχουν "κοκκαλώσει" ξεχασμένες στα μανταλάκια κάποιας μπουγάδας, oversized denim jackets με τις ραφές προς τα έξω, bomber jackets που δίνουν την εντύπωση ότι τα έχουν φουσκώσει με αέρα από μέσα, και δερμάτινα σακάκια που ένα κοντινό πλάνο αποκαλύπτει ότι είναι φτιαγμένα από δερμάτινες ζώνες ενωμένες μεταξύ τους. Σ' αυτή τη σειρά από looks, o Gvasalia αποκαλύπτει ένα ακόμα στιλιστικό αποκύημα, που θα δούμε να επαναλαμβάνεται και σε επόμενα: τους ανασηκωμένους γιακάδες που σχεδόν παίρνουν τον ρόλο της κουκούλας.
Ακολουθούν οι καμπαρντίνες και τα γούνινα παλτό με ζώνη στη μέση – και το χαρακτηριστικό γιακά που περιγράψαμε προηγουμένως, τα οποία διαδέχονται απλοϊκά σε ύφος total black σύνολα που λειτουργούν σαν ιντερμέδιο γι' αυτό που έρχεται: στα επόμενα looks οι μάσκες έχουν πέσει, ωστόσο το σκοτάδι παραμένει αφού και σ' αυτά κυρίαρχο χρώμα είναι το μαύρο. Ψηλόμεσα tailored παντελόνια συνδυάζονται με εφαρμοστά tank tops και ζιβάγκο τονίζοντας τη μέση, ενώ μία μάξι τουαλέτα με τονισμένη μέση, ανοιχτή πλάτη και bateau neck φαίνεται να αναλαμβάνει να κάνει την εισαγωγή στο κυρίως κομμάτι που αφορά την κληρονομία του οίκου: τα φορέματα με τις pointed πλάτες και τα χτυπητά χρώματα (έντονο κόκκινο, φούξια) αποτελούν μία σαφή αναφορά στο "envelope dress" που ο Cristóbal Balenciaga δημιούργησε στα '60s.
Το τελευταίο μέρος του show είναι αφιερωμένο στο βραδινά φορέματα και τα hipped tuxedo, αλλά και τους σταρ της πασαρέλας: η Renata Litvinova είναι η πρώτη διάσημη- μη μοντέλο που εμφανίζεται στο catwalk, μ' ένα feather φόρεμα, και η παρουσία δεν είναι καθόλου τυχαία- όπως τίποτα εξάλλου στα shows του Gvasalia. Ρωσίδα ηθοποιός και σκηνοθέτης, η Litvinova αντιτάχθηκε στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και εγκατέλειψε τη χώρα της.
Τα ντραμπέ βραδινά φορέματα, με τους όγκους, τον ένα ώμο, τις μακριές ουρές, τα φορέματα που το πίσω μέρος αποκαλύπτει κάτι διαφορετικό και τα 'Infanta' dresses που ο Cristóbal Balenciaga εμπνεύστηκε από την Ισπανική παράδοση και τα πορτραίτα του Velázquez αναβιώνουν με σύγχρονη ματιά την κληρονομία που άφησε ο "master της Haute Couture", ενώ διάσημα πρόσωπα όπως η Dua Lipa, η Nicole Kidman [σ.σ. η ηθοποιός είχε φορέσει για τον γάμο της με τον Keith Urban νυφικό Balenciaga], η Bella Hadid, η Kim Kardashian (ambassador του οίκου), η Naomi Campbell (ως μία επιβλητική ενήλικη "La Menina") αναλαμβάνουν να επικοινωνήσουν με την ταχύτητα του … viral τη haute couture ιστορία του οίκου στον ευρύ κοινό.
Το 'Infanta' dress
Ο όγκος τις φούστες των φορεμάτων που κλείνουν το show, ανάμεσά τους και το νυφικό, έχει γίνει πλέον τόσο μεγάλος που τα μοντέλα δυσκολεύονται να περάσουν ανάμεσα από τις πόρτες του salon – ή να ολοκληρώσουν το βάδισμά τους. Ακόμα κι αυτή η στιγμή, που θα μπορούσε να είναι κάτι τυχαίο, απλά μια πρακτική δυσκολία, αποκτά αλληγορική σημασία στο show του Demna Gvasalia: το "βάρος'' της celebrity φήμης αλλά και το "βάρος" μιας τεράστιας κληρονομιάς, του Cristóbal Balenciaga εν προκειμένω, δεν είναι πάντα μία εύκολη υπόθεση.
Το νυφικό