Η συλλογή του οίκου Balenciaga για τη σεζόν Winter 2022 δεν είναι η πρώτη που παρουσιάζεται μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία μετά την εισβολή της Ρωσίας. Είναι, όμως, η πρώτη που παραλίγο να μην παρουσιαστεί ποτέ και ίσως αυτή με τις περισσότερες άμεσες και έμμεσες αναφορές στην Ουκρανία. Καθόλου παράλογο, ασφαλώς, αφού καλλιτεχνικός διευθυντής του οίκου είναι ένας άνθρωπος που βίωσε από πρώτο χέρι την προσφυγιά του πολέμου, και μάλιστα υπό παρόμοιες συνθήκες μ' αυτές που εξελίσσονται στην Ουκρανία. Ο Demna Gvasalia λίγο πριν το "360ο show” του Balenciaga στην Εβδομάδα Μόδας στο Παρίσι, εξομολογήθηκε με προσωπικό του μήνυμα τη σκέψη του να αναβάλει το show "γιατί σε μία στιγμή σαν αυτή, η μόδα χάνει τη σχετικότητά της και το πραγματικό δικαίωμα ύπαρξης" και μοιράστηκε τη δική του τραυματική εμπειρία: "Ο πόλεμος στην Ουκρανία πυροδότησε τον πόνο ενός παλαιότερου τραύματος που κουβαλούσα μέσα μου από το 1993, όταν το ίδιο πράγμα είχε συμβεί στη γενέτειρά μου και έγινα για πάντα ένας πρόσφυγας".
Αναλυτικά, η επιστολή του:
"Ο πόλεμος στην Ουκρανία πυροδότησε τον πόνο ενός παλαιότερου τραύματος που κουβαλούσα μέσα μου από το 1993, όταν το ίδιο είχε συμβεί στη γενέτειρά μου και έγινα για πάντα ένας πρόσφυγας. Για πάντα, γιατί αυτό είναι κάτι που μένει μαζί σου. Ο φόβος, η απόγνωση, η συνειδητοποίηση πως κανείς δεν σε θέλει. Αλλά, συνειδητοποίησα επίσης τι πραγματικά αξίζει στη ζωή, τα πιο σημαντικά πράγματα, όπως η ζωή η ίδια και η ανθρώπινη αγάπη και συμπόνοια.
Γι' αυτό δουλεύοντας σ' αυτό το σόου όλη την εβδομάδα ήταν τόσο απίστευτα δύσκολο για μένα. Γιατί σε μία στιγμή σαν αυτή, η μόδα χάνει τη σχετικότητα και το πραγματικό δικαίωμα ύπαρξης. Η Εβδομάδα Μόδας μοιάζει σαν ένας παραλογισμός. Σκέφτηκα για μια στιγμή να ακυρώσω το σόου για το οποίο η ομάδα μου κι εγώ δουλέψαμε σκληρά και όλοι ανυπομονούσαμε. Όμως, τότε συνειδητοποίησα πως το να ακυρώσω το σόου θα σήμαινε πως τα παρατάω, πως παραδίνομαι στο κακό που με έχει ήδη πληγώσει τόσο πολύ για περίπου 30 χρόνια. Αποφάσισα πως δεν μπορώ πλέον να θυσιάζω σημαντικά κομμάτια μου σε αυτό τον ανούσιο, άκαρδο πόλεμου εγωισμού.
Αυτό το σόου δεν χρειάζεται καμία εξήγηση, είναι αφιερωμένο στο θάρρος, στην αντίσταση και στη νίκη για την αγάπη και την ειρήνη."
Το show
Ήδη, τα λόγια του Demna Gvasalia έχουν προσδώσει στο show έντονη συναισθηματική φόρτιση: αυτή δεν είναι απλά η παρουσίαση μιας κολεξιόν για την επόμενη σεζόν, είναι μία κατάθεση ψυχής του δημιουργού της, ενός ανθρώπου που ταυτίζεται περισσότερο από κάθε άλλον με τους πρόσφυγες του πολέμου. Ο ίδιος που στα παρασκήνια κυκλοφορούσε με μια μπλούζα στα χρώματα της ουκρανικής σημαίας. Την ουκρανική σημαία βρήκαν στις θέσεις και οι καλεσμένοι του show, μαζί με την τυπωμένη επιστολή του Gvasalia.
Οι αλλαγές της τελευταίας στιγμής στην κολεξιόν για να τιμηθεί η χώρα που πλήττεται από τον πόλεμο, είναι επίσης εμφανείς– τα δυο τελευταία looks της είναι αφιερωμένα στα ουκρανικά χρώματα. Όμως και το ίδιο το show, με τις πραγματικές συνθήκες χειμώνα στο catwalk, ήταν μία συνταρακτικά επίκαιρη μεταφορά. Τα μοντέλα του οίκου περπάτησαν σε συνθήκες χιονοθύελλας μέσα στο σκηνικό βαρυχειμωνιάς που δημιουργήθηκε στο Le Bourget Exhibition Centre στο Παρίσι.
Η collection
O Demna Gvasalia δεν φημίζεται για τον συμβατικό τρόπο σκέψης του πάνω στο ντύσιμο. Ο σχεδιαστής που μετέτρεψε το streetwear σε υπόθεση υψηλής ραπτικής, και έκανε τάσεις τα πιο αμφιλεγόμενα στιλ και κομμάτια (oversized blazers, hoodies, baggy jeans, ugly shoes κ.ο.κ), επιστρέφει με μια συλλογή που αν και σίγουρα δεν σχεδιάστηκε τις τελευταίες μέρες- με το νου δηλαδή να δυναμιτίζεται από τις σκέψεις και τη ψυχολογία ενός πολέμου, όμως μοιάζει κι αυτή βγαλμένη από μια σκοτεινή διάθεση: οι νέες it bags του οίκου δανείζονται το σχέδιό τους από τις σακούλες σκουπιδιών, τα catsuits της collection μιμούνται τις κολλητικές ταινίες με τις οποίες αμπαλάρονται οι κούτες, το μαύρο είναι κυρίαρχο χρώμα σε μάξι φορέματα, παντελόνια, t-shirts, bodysuits, φαρδιά σακάκια και αξεσουάρ. Αν και η πρόθεση του Gvasalia, κυρίως ως προς τις γυναικείες σιλουέτες και το χρώμα, δείχνει μια πρόθεση στροφής σε ένα πιο ντελικάτο και σέξι ντύσιμο, ωστόσο ο παραλληλισμός με τους σκοτεινούς καιρούς και τη dark διάθεση της εποχής δεν είναι καθόλου αβάσιμος.
Η συλλογή φιλοξενεί κι άλλα ενδιαφέροντα και συμβολικά- looks: τα ντένιμ σύνολα εμφανίζονται είτε ως jeans τραβηγμένα και φορεμένα σαν overalls είτε με tops που μοιάζουν με denim jackets φορεμένα ανάποδα. Ουρές σε eveningwear φορέματα είναι φτιαγμένες ώστε να θυμίζουν ξεσκισμένα και τρύπια υφάσματα, το lingerie φόρεμα με το οποίο εμφανίστηκε η Bella Hadid στη χιονισμένη πασαρέλα είναι απλά ένα trompe l’oeil μοτίβο, ενώ κάποια μοντέλα κρατάνε τσάντες που μιμούνται τις μπότες.
Το show έκλεισε με δυο σύνολα, που σύντομα έγιναν viral (ακόμα και σκίτσα!) στα social media: ένα sporty ανδρικό outfit σε κίτρινο χρώμα κι ένα μάξι γυναικείο φόρεμα με μακριά ουρά– που ανέμιζε σα σημαία στο catwalk- σε γαλάζιο χρώμα. Ο συνδυασμός τους φυσικά παραπέμπει στα χρώματα της Ουκρανίας.
Ο οίκος Balenciaga ήταν ανάμεσα στους πρώτους οίκους που αντέδρασαν στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, διαθέτοντας τα κοινωνικά του δίκτυα για ενημέρωση αναφορικά με τις εξελίξεις και τις δωρεές για τους ουκρανούς πρόσφυγες. Σε συνδυασμό με την προσωπική ιστορία του καλλιτεχνικού διευθυντή, Demna Gvasalia, ήταν σχεδόν σίγουρο ότι το show δεν θα ήταν αμέτοχο από την επικαιρότητα. Συνυπολογίζοντας κανείς τη συντριπτική δημοφιλία του Balenciaga- ιδίως στις νέες γενιές, το ατόφιο ταλέντο του Gvasalia και το τεράστιο ενδιαφέρον για τις συλλογές του, τα εντυπωσιακά και πρωτότυπα shows, που διοργανώνει ο οίκος κι αυτή τη στιγμή μιλάμε για ένα από τα κορυφαία shows της Paris Fashion Week. Ένα show που ο συναισθηματικός και συγκινησιακός του απόηχος σχεδόν υπερκέρασε την ίδια τη συλλογή.